Beth i'w wneud nawr os ydych chi'n cael eich stelcio neu’ch aflonyddu
Yn yr adran yma:
| 1. Beth yw stelcio ac aflonyddu? |
| 2. Beth i’w wneud nawr os ydych chi’n cael eich stelcio neu’ch aflonyddu |
| 3. Amddiffyniad rhag stelcio neu aflonyddu ar-lein |
| 4. Sut i riportio stelcio neu aflonyddu |
| 5. Gorchmynion amddiffynnol |
| 6. Cymorth i ddioddefwyr a thystion stelcio ac aflonyddu |
Os ydych chi, neu rywun rydych chi'n eu nabod, yn cael eich stelcio neu'ch aflonyddu, mae yna bethau y gallwch eu gwneud i helpu i ddelio â’r peth. Does dim rhaid ichi oddef yr ymddygiad yma na dioddef yn dawel.
Os ydych chi'n cael eich aflonyddu neu’ch stelcio:
- cadwch bob cysylltiad â'r stelciwr neu'r aflonyddwr mor fach ag y bo modd
- siaradwch ag aelodau o’r teulu, ffrindiau, cymdogion, cydweithwyr neu reolwr rydych chi’n gallu dibynnu arnyn nhw am yr hyn sy'n digwydd, os ydych chi'n teimlo'n gyffyrddus yn gwneud hynny
- dilynwch eich greddf a chofiwch nad eich bai chi yw hyn
- riportiwch stelcio neu aflonyddu i ni
Does dim angen ichi gasglu 'tystiolaeth' cyn ichi riportio stelcio neu aflonyddu i ni. Os ydych chi'n cadw cofnod o'r hyn sydd wedi digwydd, mae'n ddefnyddiol os gallwch chi:
- cofnodi pob digwyddiad cyn gynted â phosibl wedyn a nodi'r amser a'r dyddiad
- nodi manylion unrhyw dystion a allai fod wedi gweld neu glywed unrhyw beth
- cadw cofnod o sut roedd y person sy'n aflonyddu arnoch chi yn edrych; er enghraifft, manylion am beth roedden nhw’n wisgo neu eu cerbyd
- cadw negeseuon neu recordio unrhyw alwadau ffôn rydych chi'n eu cael
- gofyn i gymdogion, ffrindiau a phobl rydych chi'n gweithio gyda nhw gofnodi unrhyw fanylion os byddan nhw'n dyst i unrhyw beth
Aros yn ddiogel
Nid eich bai chi yw bod hyn yn digwydd i chi a ddylech chi ddim gorfod teimlo bod angen ichi addasu’ch ymddygiad yn fwy nag y bydd unrhyw un ohonon ni’n ei wneud i gadw'n ddiogel rhag niwed. Efallai yr hoffech chi ystyried:
- cario larwm personol
- parcio mewn mannau sydd wedi'u goleuo'n dda neu lle mae TCC ar gael
- mynd i rywle diogel, os ydych chi'n cael eich dilyn
- sicrhau bod eich cartref yn ddiogel
- cyngor ar sicrhau eich technoleg
Rhagor o wybodaeth am sut i amddiffyn eich hun ar-lein
Galwadau digroeso
Os ydych chi'n derbyn cael galwadau digroeso:
- os nad ydych chi'n nabod y galwr, peidiwch ag ateb cwestiynau amdanoch chi'ch hun, waeth pa mor onest maen nhw'n swnio
- os oes gennych chi neges llais, peidiwch â chynnwys eich enw a'ch rhif yn y neges
- ddylai neges llais byth ddweud wrth bobl eich bod chi allan neu i ffwrdd
- os ydych chi wedi'ch rhestru mewn unrhyw gyfeiriaduron, rhowch eich llythrennau cyntaf a'ch cyfenw yn hytrach na'ch enw llawn
Rhagor o help a chyngor
Gallwch gael rhagor o help a chyngor hefyd gan y sefydliadau cymorth yma.