Protocol Herbert
Gall gofalu am bobl agored i niwed, yn cynnwys y rheini sydd â dementia neu glefyd Alzheimer, fod yn heriol.
Mae perygl y gallant ar ryw adeg ddechrau ‘cerdded o gwmpas’. Efallai mai dim ond i’r ardd neu’r stryd fydd hyn am gyfnod byr, ond gall rhai pobl fynd ar goll.
Felly, mae cynllunio ymlaen llaw i’w cadw’n ddiogel yn bwysig dros ben.
Beth yw Protocol Herbert?
Ffurflen yw Protocol Herbert y gall gofalwyr, teulu neu ffrindiau person agored i niwed ei llenwi.
Mae’n cynnwys rhestr o wybodaeth er mwyn cynorthwyo’r heddlu os bydd y person yn mynd ar goll, ac mae’n cynnwys:
- y feddyginiaeth sydd ei hangen
- rhifau ffôn
- mannau lle cafwyd hyd iddo/iddi yn y gorffennol
- llun diweddar ohono/ohoni
Mae’r ffurflen i’w chael ar waelod y dudalen hon.
Mae cadw ffurflen wedi’i llenwi yn arbed y gofid o orfod cofio’r wybodaeth yn ystod cyfnod o straen pan fydd rhywun yn mynd ar goll. Mae hefyd yn arbed amser i’r heddlu, gan ganiatáu i’r chwilio ddechrau’n gynt.
Mae’r fenter wedi’i henwi ar ôl George Herbert, cyn-filwr a oedd yn rhan o laniadau Normandi, a fu’n byw gyda dementia. Bu farw pan oedd ‘ar goll’ yn ceisio dod o hyd i gartref ei blentyndod.
Pryd i lenwi ffurflen
Defnyddiwch eich barn broffesiynol fel gofalwr neu’ch gwybodaeth fel aelod teulu i benderfynu a yw person mewn perygl o fynd ar goll.
Pwy sy’n llenwi’r ffurflen?
Mewn lleoliad gofal, gall y darparwr gofal, y person sydd mewn perygl neu aelod o’r teulu lenwi’r ffurflen.
Gofynnwch am ganiatâd y person sydd mewn perygl neu ei deulu agosaf. Os nad yw’r naill neu’r llall yn bosibl, dylai’r darparwr gofal wneud asesiad 'budd pennaf'.
Diweddarwch y ffurflen yn rheolaidd er mwyn gwneud yn siŵr ei bod bob amser yn gywir.
Gall llenwi’r ffurflen fod yn ffordd werthfawr o gyfathrebu gyda pherthynas oherwydd ei bod yn gwneud iddo ef neu hi feddwl lle arferai fyw neu weithio. Mae hyn yn sbarduno atgofion y maent yn hoffi siarad amdanynt, a gall hyn gyfoethogi eich ymweliad.
Pryd ddylid rhoi’r ffurflen i’r heddlu?
Bydd yr heddlu ond angen y ffurflen pan adroddir bod y person ar goll.
Nid oes angen ei rhoi i’r heddlu cyn hynny a bydd y ffurflen yn cael ei dychwelyd unwaith y deuir o hyd i’r person.
Lle ddylid cadw’r ffurflen?
Dylid ei chadw’n ddiogel, ond yn rhywle y gallwch gael gafael arni’n gyflym.
Mewn lleoliad gofal, rhaid i’r wybodaeth gael ei storio yn unol â deddfwriaeth diogelu data. Gwnewch yn siŵr fod perthnasau, ffrindiau neu ofalwyr eraill yn gwybod lle mae’n cael ei chadw.
Ffurflen wedi’i hargraffu neu electronig?
Gallwch lawrlwytho’r ffurflen isod. Bydd angen rhoi copi papur i’r swyddog heddlu sy’n galw i dderbyn yr adroddiad am y person sydd ar goll.
Beth os bydd y person yn mynd ar goll?
Os byddwch yn darganfod bod person ar goll, cynhaliwch chwiliad ‘drws agored’ byr o’r cyfeiriad, y tir a’r adeiladau allanol, i weld a allwch ddod o hyd iddo/iddi.
Os yw’n dal ar goll, ffoniwch 999 ar unwaith. Peidiwch â phoeni - ni chewch eich beirniadu am ffonio’r heddlu os ydych chi’n poeni am ddiogelwch y person. Po gyntaf y bydd yr heddlu’n gwybod bod rhywun ar goll, y cyntaf y gall swyddogion ddechrau chwilio amdano.
Pan fyddwch yn ffonio’r heddlu, dywedwch wrthynt fod gennych broffil Protocol Herbert.
Os oes gennych fersiwn electronig o’r ffurflen, bydd yr heddlu’n rhoi gwybod i chi i le y dylech e-bostio’r ddogfen fel y gellir rhannu’r wybodaeth â’r swyddogion sy’n chwilio. Os oes gennych gopi papur, gwnewch yn siŵr ei fod wrth law yn barod ar gyfer y swyddog sy’n galw pan fydd yn cyrraedd.
Byddwch yn barod i ateb y cwestiynau canlynol dros y ffôn:
- yn lle a phryd y gwelwyd y person ddiwethaf
- beth oedd yn ei wisgo ac yn ei gario
Peidiwch â phoeni, ni fydd hyn yn oedi ymateb yr heddlu – anfonir swyddogion tra eich bod yn siarad.